Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Andrzej Duda nadał tytuł profesorski dr hab. Tamarze Kujawskiej z Zakładu Ultradźwięków IPPT PAN w dziedzinie nauk inżynieryjno-technicznych w dyscyplinie inżynieria biomedyczna. Akt nominacyjny został podpisany w dniu 14 stycznia 2025 roku.
Prof. dr hab. inż. Tamara Kujawska jest absolwentem Wydziału Elektroniki Politechniki Kowieńskiej. W latach 1976-1980 była doktorantką Studiów Doktoranckich Politechniki Warszawskiej. Stopień doktora nauk technicznych uzyskała w 1980 roku w IPPT PAN po obronie pracy doktorskiej pt. Dynamiczne ogniskowanie wiązki ultradźwiękowej za pomocą przetworników pierścieniowych pod kierunkiem prof. Leszka Filipczyńskiego. Staż podoktorski odbyła w 1982 roku w Holandii, w zespole prof. J. Somera w Instytucie Biofizyki na Uniwersytecie Limburgii w Maastricht. Staż pozwolił zweryfikować eksperymentalnie zgodność wyników obliczeniowych pola akustycznego generowanego przez zaprojektowaną przez T. Kujawską fazową głowicę pierścieniową z wynikami pomiarów otrzymanymi przy użyciu zbudowanej według jej projektu w Instytucie Biofizyki głowicy ultradźwiękowej i zaowocował szeregiem artykułów opublikowanych w prestiżowych czasopismach naukowych. Badanie te wniosły istotny wkład w polepszenie poprzecznej zdolności rozdzielczej obrazowania USG. W latach 1983-1997 uczestniczyła w pracach zespołów badawczych realizujących projekty z konkursów KBN, m.in. w prowadzeniu badań naukowych poświęconych analizie i ocenie wielkości kalcyfikacji wykrytych w piersiach na podstawie ilościowych badań cienia akustycznego na obrazach USG, a także w prowadzeniu badań efektów temperaturowych w silnych polach akustycznych wykorzystywanych w nowych technologiach ultradźwiękowych. W latach 1998-2007 zajmowała się teoretycznym i eksperymentalnym badaniem nieliniowej propagacji zogniskowanych impulsowych wiązek ultradźwiękowych w ośrodkach niejednorodnych, na nowych metodach opisu nieliniowej propagacji fal akustycznych oraz na obrazowaniu harmonicznym tkanek za pomocą wielotonowego nieliniowego kodowania. W 2007 roku na podstawie przedłożonej rozprawy habilitacyjnej pt. Badania nieliniowych własności ośrodków biologicznych za pomocą fal ultradźwiękowych otrzymała stopień naukowy doktora habilitowanego w dziedzinie nauk inżynieryjno-technicznych (dyscyplina elektronika i elektrotechnika) na mocy uchwały Rady Naukowej IPPT PAN. Przeprowadzone badania numeryczne i eksperymentalne umożliwiły opracowanie metody pomiarowej oraz zaprojektowanie i zbudowanie oryginalnego stanowiska laboratoryjnego do wyznaczania parametru nieliniowości ośrodków biologicznych. Symulacje numeryczne zostały przeprowadzone w oparciu o model numeryczny propagacji nieliniowej opracowany przez prof. J. Wójcika. Otrzymane wyniki badań przyczyniły się do dalszego rozwoju ultradźwiękowych metod stosowanych w terapii i diagnostyce medycznej, szczególnie w celu termicznego lub nietermicznego niszczenia nowotworów. W latach 2007-2016 zespół badawczy pod jej kierunkiem opracował koncepcję, metodę badawczą i rozwiązania konstrukcyjne, a także zbudował urządzenie do badań in vitro nad skutecznością i bezpieczeństwem przeciw-nowotworowej terapii sono-dynamicznej na różnych komórkach rakowych. Praktyczne zastosowanie tej metody na szczurzych komórkach glejaka mózgu zostało wykorzystane w rozprawie doktorskiej doktoranta IMDiK PAN mgr K. Bilmina, którego była współpromotorem. Wyniki tych badań zostały wykorzystane do optymalizacji warunków lokalnego grzania tkanek z użyciem zogniskowanych ultradźwięków o dużym natężeniu (High Intensity Focus Ultrasound – HIFU) oraz do modelowania procesu grzania.
T. Kujawska jest pomysłodawcą i współtwórcą projektu zautomatyzowanego urządzenia ablacyjnego HIFU, naprowadzanego obrazowaniem USG i służącego do badań przedklinicznych. Wynalazek pt. Bimodalne urządzenie ultradźwiękowe do nieinwazyjnego niszczenia litych guzów nowotworowych u małych zwierząt został opatentowany (Pat. 233294). W 2017 roku na bazie tego urządzenia w Zakładzie Ultradźwięków IPPT PAN powstało unikalne stanowisko laboratoryjne do termicznego niszczenia litych nowotworów implantowanych małym zwierzętom. Praktyczne zastosowanie zaproponowanej techniki ablacyjnej HIFU w leczeniu raka piersi implantowanego szczurom zostało wykorzystane w rozprawie doktorskiej doktoranta IPPT PAN Ł. Fury, którego była promotorem.
Pani Profesor była głównym wykonawcą w 7 projektach badawczych KBN, kierownikiem zespołów badawczych w projekcie KBN i 2 projektach OPUS NCN, kierownikiem zadania w projekcie MNiSW BIOWIZJA oraz koordynatorem sieci naukowej BIOWIZJA obejmującej 6 instytutów badawczych Campusu OCHOTA.
Była promotorem 2 doktorantów, promotorem pomocniczym 1 studenta Wydziału Mechatroniki Politechniki Warszawskiej, który obronił pracę dyplomową inżynierską w Instytucie Metrologii i Inżynierii Biomedycznej PW (2018), opiekunem naukowym kilku studentów odbywających praktyki letnie w ZU. Obecnie jest drugim promotorem doktorantki Szkoły Doktorskiej IMDiK PAN.
T. Kujawska w latach 2007-2010, 2011-2014 była członkiem RN IPPT PA, dwukrotnie została wybrana na członka Komitetu Akustyki PAN, w 2020 roku była sekretarzem naukowym KA. W 2011 roku była członkiem Komitetu Organizacyjnego oraz redaktorem materiałów pokonferencyjnych międzynarodowej konferencji The 31th International Symposium on Acoustical Imaging. Od 1995 roku jest członkiem Polskiego Towarzystwa Akustycznego. Przez 2 kadencje była członkiem redakcji czasopisma Archives of Acoustics. Jest laureatką kilku nagród Dyrektora IPPT PAN.
Jest autorką lub współautorką 127 publikacji, w tym 41 publikacji indeksowanych w ISI Web of Science, 2 monografii oraz współautorką 5 rozdziałów w 5 monografiach.
