Bezpieczeństwo w sytuacjach awaryjnych jest kluczowe, zwłaszcza podczas ewakuacji z wysokości. W odpowiedzi na to wyzwanie w IPPT PAN opracowano nowy wynalazek - układ wykrywania i sygnalizacji gotowości do przyjęcia uderzenia przez poduszki powietrzne nazywane skokochronami. System ten ma na celu zapewnienie tego, że poduszka powietrzna będzie w pełni przygotowana do bezpiecznego przyjęcia osoby skaczącej.
W marcu 2025 roku mamy przyjemność poinformować, że Europejski Urząd Patentowy przyznał ochronę na ten wynalazek. Twórcami wynalazku pt. „Systems for detection and signalling of readiness to receive impact by an airbag, especially a rescue cushion and an airbag containing these systems” (EP4011457) są: dr inż. Faraj Rami z Zakładu Technologii Inteligentnych IPPT PAN oraz Gabryel Dorian i Kowalski Tomasz.
Zastosowanie wynalazku
Głównym obszarem zastosowania wynalazku są skokochrony wykorzystywane przez straż pożarną do ewakuacji osób z budynków.
Konstrukcja i działanie systemu
Tradycyjne skokochrony opierają się na pneumatycznej konstrukcji, która napełnia się powietrzem atmosferycznym. Gotowość do użycia skokochronu jest określana na podstawie wyrównania ciśnienia wewnątrz poduszki z ciśnieniem otoczenia. W praktyce ocena tego stanu może być utrudniona, szczególnie w dynamicznych warunkach akcji ratowniczej.
Wprowadzony układ składa się z elementów cięgnowych, łączników, źródła zasilania oraz sygnalizacji świetlnej. Kluczową funkcją systemu jest automatyczna detekcja gotowości poduszki powietrznej i jej wizualne potwierdzenie za pomocą kolorowej sygnalizacji.
Elementy cięgnowe przymocowane są do powłok poduszki powietrznej, a ich stan naprężenia zmienia się wraz z rozkładaniem poduszki. Zmiana stanu naciągu elementów cięgnowych zakończonych łącznikami mechanicznymi lub elektronicznymi prowadzi do automatycznego przekazywania sygnału o stanie gotowości poduszki do przyjęcia uderzenia, co umożliwia podjęcie decyzji o bezpiecznym wykonaniu skoku.
Korzyści z zastosowania wynalazku
- Zapewnienie wizualnej sygnalizacji gotowości poduszki do przyjęcia uderzenia po każdym jej napełnieniu, co jest istotne zwłaszcza podczas wielokrotnego użycia skokochronu w trakcie jednej akcji ratunkowej.
- Równa widoczność sygnalizacji dla skaczących i personelu obsługującego poduszkę, co zapewnia wszystkim uczestnikom ewakuacji pełną informację.
- Eliminacja wpływu hałasu i innych utrudnień komunikacyjnych – sygnalizacja wizualna umożliwia skuteczniejsze przekazywanie informacji nawet w trudnych warunkach akcji.
- Możliwość zastosowania intuicyjnej, dwukolorowej sygnalizacji świetlnej – analogicznie do sygnalizacji świetlnej na przejściach dla pieszych: czerwony oznacza „stój”, a zielony „skacz”.
- Automatyczna zmiana koloru oświetlenia po osiągnięciu określonego napięcia lub styku elementów układu, co zapewnia, że światło zmieni się tylko wtedy, gdy skokochron jest prawidłowo rozłożony.
- Podniesienie poziomu bezpieczeństwa akcji ratowniczych – eliminacja urazów wynikających z przedwczesnego oddania skoku na niegotowy skokochron.
- Możliwość zastosowania różnych wariantów oświetlenia – lampki dwukolorowe, listwy wielokolorowe lub kombinacja różnych form sygnalizacji świetlnej.
- Filtr zapobiegający migotaniu oświetlenia – układ analogowy (pasywny) lub cyfrowy (mikrokontroler), który eliminuje zakłócenia wynikające z dynamicznych ruchów skokochronu.
Nowy układ wykrywania i sygnalizacji gotowości do przyjęcia uderzenia poduszki powietrznej stanowi innowacyjne rozwiązanie w dziedzinie ewakuacji i ratownictwa. Wykorzystanie automatycznego systemu monitorowania i sygnalizacji wizualnej pozwala na skuteczniejsze i bezpieczniejsze korzystanie ze skokochronów oraz innych rodzajów poduszek powietrznych stosowanych w sytuacjach awaryjnych.
Zdjęcie z Targów IFRE-EXPO 2023, na których twórcy prezentowali skokochron adaptacyjny, którego wyposażeniem opcjonalnym może być powyższy układ wykrywania gotowości do przyjęcia uderzenia. Układ adaptacyjny oraz układ wykrywania gotowości poduszki stanowią rozwiązania, które były testowane na potrzeby współpracy z producentem skokochronów – firmą Rekord Rescue. Od lewej strony: dr inż. Rami Faraj, dr inż. Błażej Popławski
