IPPT PAN rozpoczął prace badawcze w ramach projektu „Wytwarzanie metalowych sond o zróżnicowanym kształcie ostrza do zastosowania w mikroskopach sił atomowych”. Prace te są finansowane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) oraz Narodowe Centrum Nauki (NCN) w ramach wspólnego przedsięwzięcia TANGO 4. Jest to czwarta edycja programu, którego celem jest wspieranie komercjalizacji wyników badań podstawowych.
Wykonawcą projektu jest konsorcjum złożone z IPPT PAN oraz firmy PIK Instruments. Projekt ma na celu wprowadzenie na rynek innowacyjnych sond pomiarowych do mikroskopów sił atomowych (AFMów) przez firmę PIK Instruments. Dzięki zaproponowanej w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki (IPPT PAN) nowej technologii wytwarzania sond do AFMów możliwa będzie produkcja sond z dowolnego materiału, który można osadzić w postaci cienkiej warstwy metodami osadzania galwanicznego lub PVD oraz o dowolnym, wypukłym kształcie końcówki pomiarowej. Sondy takie będą tańsze i trwalsze niż ich krzemowe odpowiedniki oraz pozwolą na równie precyzyjne wykonywanie standardowych pomiarów takich jak pomiar topografii powierzchni, pomiar siły bocznej, czy pomiar metodą sondy Kelvina. Dodatkowo, nasze sondy będą miały właściwości i parametry, które pozwolą na wykonywanie szeregu pomiarów, które do tej pory były trudne lub wręcz niemożliwe np. pomiary współczynników tarcia w sprecyzowanych parach trących, pomiary zużycia, nanoindentacja czy pomiary biologiczne.
W skrócie, sondy pomiarowe będą wytwarzane poprzez wykonanie odcisku wgłębnikiem o odpowiednim kształcie w plastycznym podłożu, wytworzeniu maski, naniesieniu materiału sondy i wytrawieniu podłoża. Należy zaznaczyć, że do tej pory technologia z IPPT PAN umożliwiła wytworzenie sond z niklu na podłożu miedzianym. W projekcie, chcielibyśmy poszerzyć możliwości produkcji o sondy przewodzące ze złota, srebra, kobaltu, czy chromu oraz sondy z supertwardych materiałów takich jak węgliki boru, czy DLC. Jednym z pośrednich celów projektu będzie również dostosowanie parametrów sond do wyśrubowanych wymagań klientów - nie tyko pod względem rozdzielczości, czy dokładności pomiarów, ale również estetyki, czy łatwości zamocowania.
Kierownikiem projektu jest dr hab. inż. Dariusz Jarząbek
